مقدمه
یک راه سریع و آسان برای روح دادن و گرما بخشیدن به فضای خانه استفاده از فرش میباشد. استفاده از فرش در دکوراسیون خانه به ایجاد یک فضای گرم ، صمیمی و دنج کمک میکند. فرش یکی از مهمترین عناصر دکوراسیون داخلی محسوب میشود که جلوهای زیبا، حس گرما و راحتی به فضا می‌بخشد. امروزه انواع فرش با طرحها، جنس‌ها و سبکهای متنوع در بازار موجود است که هر یک ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. انتخاب فرش مناسب می‌تواند هماهنگی کامل با سبک دکوراسیون، رنگ‌بندی اتاق و نیازهای روزمره ایجاد کند. در این مقاله با بررسی انواع فرش، ویژگی‌ها، مزایا و نکات انتخاب بهترین فرش برای هر فضا آشنا خواهید شد.
فرش را از لحاظ سن به فرشهای عتیقه و نو دسته بندی می‌کنند. یک فرش عتیقه از لحاظ فنی حداقل ۱۰۰ سال قدمت دارد، گرچه ممکن است یک فرش با قدمت ۹۰ ساله هم فرشی عتیقه محسوب شود. فرشهایی با قدمت ۴۰ تا ۷۰ سال نیمه عتیقه به شمار می‌آیند و آنچنان گرانبها نیستند. فرش عتیقه یک سرمایه است بنابراین قبل از خرید باید بدقت آن را بررسی کرد ، زیرا یک فرش خوب با گذشت زمان ارزشش بیشتر میشود. فرش از نظر بافت به ماشینی و دستباف تقسیم میشود. اگر فرش درست و متناسب با فضای خانه انتخاب شود جلوه ای خاص به آن می‌بخشد.
فهرست مطالب
فرش پوستی
فرشهای پوستی بسیار شیک و زیبا هستند. این نوع فرشها شکل و بافت جالبی دارند، بسته به نوع حیوان میتوانند پرزبلند یا پرزکوتاه باشند. اگر بخواهیم دکوراسیونمان ظاهری مدرن و نیزغربی داشته باشد یک فرش با پوست گاو برای این منظور مناسب می باشد. فرشهایی با پوست خرس با سر کامل و دندانهای بزرگ و تیز در قرن نوزده و دوره ویکتوریا استفاده می شده. امروزه برای یافتن چنین فرشی باید به مغازه های سمساری و عتیقه فروشی برویم. در جلوی تخت و شومینه می‌توان از فرشی با پوست گوسفند استفاده کرد.
مقاله پیشنهادی: فرشهای پوستی؛ انتخابی لوکس در دکوراسیون داخلی
فرش ابوسون
فرشهای ابوسون به صورت تخت بافته میشوند و معمولاً پر نقش و نگار هستند.این نام (ابوسون) برگرفته از شهر ابوسون در مرکز فرانسه است.در قرن هفدهم در این شهر کارگاههای فرشبافی دایر گردید و ابوسون در تولید فرش شهرت فراوانی پیدا کرد. طرح فرشهای ابوسون گلدار است و در این طرحها از عناصر معماری نیز کمک گرفته شده است. فرش ابوسون فرشی تجملی است و رنگهای به کار رفته در آن ملایم و زیبا میباشند. فرشهای ابوسون ظریف هستند و بهتر است در اتاقی استفاده شوند که رفت و آمد زیادی به آنجا صورت نمی‌گیرد.
فرش بسارابی
فرشهای بسارابی متعلق به منطقه بسارابی در ساحل غربی دریای سیاه میباشند. طرح این فرشها گلدار است و دارای نقوشی بسیار زیبا هستند.رنگهای به کار رفته در این فرشها متنوع و زیبا میباشند. در بافت این فرشها از سبکهای فرانسوی و آسیایی الهام گرفته شده است. فرشهای بسارابی پرز ندارند. نوع پرزدار این فرشها کمیاب است و بسیار گرانبها میباشند. فرشهای بسارابی به اندازه فرشهای ابوسون و ساوونری تجملی نیستند.
فرش قیطانی
فرشهای قیطانی با نوارهای قیطان که از جنس پنبه یا پشم هستند بافته میشوند. این فرشها اغلب بیضی هستند ولی میتوانند به شکل دایره یا مستطیل نیز بافته شوند. فرشهای قیطانی ظاهری ساده و روستایی دارند و امروزه هم با دست و هم با ماشین بافته میشوند. از این فرشها بیشتر در خانه های روستایی استفاده میشود. فرشهای قیطانی جذاب و زبیا هستند و برای استفاده در خانه ای با دکوراسیون ساده و غیرتجملی مناسب میباشند.
فرش Flokati
فرشهای Flokati فرشهای محلی دستباف یونانی هستند که از پشم خالص بافته میشوند و اغلب رنگ آنها روشن است. فرش Flokati قرنهاست تولید میشود و در یونان باستان محصول عمده چوپانان بوده. در دهه ی ۱۹۷۰ این فرشها که از پشم گوسفند بافته می‌شدند شهرت بسیاری داشتند و در سالهای اخیر شاهد ظهور مجدد آنها در دکوراسیونهای مدرن هستیم. فرشهای Flokati پرزهای بلندی دارند و در اصطلاح عامیانه پشمالو هستند. بلندی پزر آنها ۷ تا ۱۰ سانتی متر میباشد. این فرشها نسبتاً ارزان هستند و اندازه آنها خیلی بزرگ نیست.
از این فرشها می‌توان در اتاق خواب یا اتاق نشیمن استفاده کرد و بهتر است بر روی کف چوبی یا پارکت انداخته شود تا جلوه ای زیبا به خانه ببخشد. فرشهای Flokati برای هر دکوراسیونی از سبک مدرن تا سبک مدیترانه ای مناسب میباشند.
گلیم
گلیم نوعی فرش نازک، سبک و بادوام است. گلیم کلمه ای ترکی به معنای تکنیک بافت تخت است. گلیم ها معمولاً طرحهای هندسی و رنگارنگ دارند و در هر دکوراسیونی می‌توان از آنها استفاده کرد، چه خانه ای روستایی چه خانه ای با دکوراسیون مدرن باشد ولی اغلب در دکوراسیونی به سبک جنوب غربی استفاده میشوند. همچنین می‌توان آن را برای تزئین به دیوار نصب کرد.گلیم ها به دلیل رنگهای شادی که دارند فضایی باطراوت و بانشاط در خانه ایجاد می‌کنند.
فرش قلاب بافی
بافت این فرش بدین صورت است که الیاف پشم را با سوزن بر روی یک پارچه ضخیم می‌بافند. خاستگاه تولید فرشهای قلاب بافی کشورهای فرانسه، انگلستان و پرتغال میباشد. بافت این فرشها ممکن است ریز یا درشت باشد. امروزه نیز فرشهای قلاب بافی بافته میشوند و می‌توان از آنها در اتاق خواب یا اتاق نشیمن استفاده کرد.
فرش پارچه ای
برای درست کردن این فرشها از بومهای نقاشی ضخیم استفاده می‌کنند. ابتدا بوم را بر روی یک قاب چوبی می‌کشند، بر روی آن رنگ زیر می‌زنند سپس روی آن را نقاشی می‌کنند و در آخر بر روی نقاشی مواد تثبیت کننده می‌زنند. این نوع فرشها در اوایل قرن ۱۸ در انگلستان و امریکا شهرت بسیاری داشتند. درست کردن این فرشها آسان است. بطوریکه خودتان می‌توانید یک فرش با رنگ و طرح دلخواه خودتان درست کنید.
فرش بافته شده از تکه پارچه های کهنه
فرش بافته شده از تکه پارچه های کهنه را از ضایعات پارچه های پشمی و پنبه ای درست می کنند. در اواخر قرن ۱۹ در امریکا مردم عادی که توانایی خرید فرش نداشتند از به هم دوختن تکه پارچه های کهنه برای خود فرش درست می‌کردند. این فرشها خیلی بزرگ نیستند و اغلب به شکل بیضی یا گرد میباشند و طرح ساده ای دارند. در اوایل قرن بیستم و در دوران جنبش هنر و صنایع دستی، این فرشها شهرت بسیاری داشتند. این فرشها را می‌توان در خانه های روستایی، خانه های ساحلی، اتاق کودکان یا در کنار تخت خواب استقاده کرد و فضایی دنج و صمیمی ایجاد کرد.
این فرشها برای استفاده در دکوراسیونی به سبک سوئدی یا اسکاندیناوی بسیار مناسب میباشند و به ایجاد فضایی باروح و باطراوت کمک می‌کنند.
فرش ساوونری
خاستگاه تولید فرش ساوونری کشور فرانسه است. فرش ساوونری در قرن ۱۷ و ۱۸ زینت بخش خانه های اشرافی بود. کارخانه فرش ساوونری در اوایل قرن ۱۷ در یک کارخانه که سابقاً کارگاه صابون سازی بوده دایر شد از این رو نام ساوونری را برای آن برگزیدند که به معنی کارخانه صابون سازی است. فرش ساوونری پرزهای ضخیمی دارد و در اتاقی باید استفاده شود که رفت و آمد زیادی نداشته باشد. فرش ساوونری فرشی تجملی با ظاهری اروپایی است. امروزه فرشهای سبک ساوونری در سراسر دنیا تولید میشوند.
فرش تبتی
فرش تبتی فرشی تجملی با پرزهای ضخیم است که در نپال برای صادرات به غرب بافته میشود. این فرشها با الیاف پشم یا ابریشم یا ترکیبی از هر دو بافته میشوند. برخی نقوش آنها از تصاویر بودایی تبتی الهام گرفته شده است، ولی در اکثر فرشها از طرحهای مدرن و رنگهای زیبا استفاده می‌کنند تا مورد پسند بازار غرب واقع شوند. فرشهای تبتی به دلیل طرحهای ساده ای که دارند تقریباً برای هر نوع دکوراسیونی مناسب میباشند. این فرشها از کیفیت بالایی برخوردار بوده و در سالهای اخیر شهرت بیشتری پیدا کرده‌اند.
فرشهای شرقی
فرش شرقی اصطلاحی است که به فرشهای قفقازی،چینی،هندی،ایرانی و ترکی گفته میشود. این فرشها طرحهای سنتی بی نظیری دارند. غنای طرح و رنگ در این فرشها آنها را به آثار هنری فوق العاده ای تبدیل کرده است. فرشهای شرقی برای استفاده در هر دو سبک دکوراسیون سنتی و مدرن مناسب میباشند و به دلیل دوام بسیار بالایی که دارند می‌توان سالهای سال از آنها استفاده کرد. در اینجا به معرفی انواع اصلی فرشهای شرقی می‌پردازیم:
فرش قفقازی
خاستگاه تولید فرش قفقازی ارمنستان و آذربایجان است. انواع اصلی این فرشها شامل فرشهای قره باغ،قزاقستان،داغستان،کوبا و سوماک میباشد. رنگهای به کار رفته در این فرشها رنگهای اصلی هستند.
فرش چینی
فرشهای چینی به فرش نانگژیا معروفند، زیرا اولین فرشهای چینی در این منطقه بافته شدند. اصولاً تمام فرشهای قدیمی چینی نقوش بودایی یا تائویی دارند که شامل تصاویری از اژدها میباشد. رنگهای عمده‌ای که در این فرشها استفاده میشود آبی سیر،کرم و زرد است و رنگ آبی تقریباً همیشه در آنها استفاده میشود. نخ به کار رفته در این فرشها ابریشم و پشم است. زمینه فرش با نخهای رنگ روشن بافته میشود و در بافت نقوش از نخهایی با رنگ تیره استفاده می‌کنند.
فرش هندی
خاستگاه تولید فرش هندی شهرهای آگرا و امریتسار است. انواع دیگر فرش هندی شامل فرشهای کشمیر،لاهور و سریناگار میباشد. اغلب فرشهای هندی در مقایسه با دیگر فرشهای شرقی رنگهای ملایمتر و نقش و نگار کمتری دارند و طرح آنها شبیه به طرح فرشهای ایرانی است.
فرش ایرانی
معروفترین فرشهای ایرانی متعلق به شهرهای تبریز،هریس و سلطان آباد است. فرش تبریز که در شمال غربی ایران واقع گردیده، نسبت به فرشهای ایرانی دیگر شهرت بیشتری دارد و تجملی تر است. ویژگی فرش هریس استفاده از طرحهای هندسی است و در آن بیشتر از رنگهای قرمز و آبی استفاده میشود. فرش سلطان آباد متعلق به یکی از شهرهای اراک به نام سلطان آباد است. یکی از خصوصیات فرش سلطان آباد این است که پرزهای کوتاهی دارد. انواع دیگر فرش ایرانی فرشهای بختیاری، کرمان، بیجار، فراغان، ساروک، سنه و سراپی میباشد.
مقاله پیشنهادی: فرش ایرانی؛ هنر بی‌نظیر، تاریخ کهن و فرهنگ زنده ایران
فرش ترکی
خاستگاه تولید فرش ترکی شهرهای آناتولیا، حرکه و اوشاک است، که در این میان فرش اوشاک شهرت بیشتری دارد. نقوش این فرشها بزرگ و ساده است. در مجموع فرشهای ترکی زیبا و جذاب هستند.
جمع‌بندی
فرش یکی از مهمترین عناصر دکوراسیون داخلی است که جلوهای زیبا، حس گرما و راحتی به فضا می‌بخشد. آشنایی با انواع فرش، از جمله فرشهای دست‌بافت، ماشینی، مدرن، کلاسیک، پوستی و پرز بلند، به شما کمک میکند تا انتخابی متناسب با سبک دکوراسیون، اندازه اتاق و نیازهای شخصی داشته باشید. هر نوع فرش ویژگی‌ها، مزایا و کاربردهای خاص خود را دارد و با رعایت نکات مهم در انتخاب فرش، می‌توانید فضایی هماهنگ، شیک و دلنشین در خانه خود ایجاد کنید.
با توجه به تنوع انواع فرش و اهمیت تطابق آن با دکوراسیون، توصیه میشود هنگام خرید فرش به جنس، رنگ، طرح و اندازه توجه ویژه‌ای داشته باشید تا علاوه بر زیبایی، دوام و راحتی را نیز در منزل خود تجربه کنید.
سؤالات پر تکرار
۱. انواع فرش کدامند و چه کاربردی در دکوراسیون دارند؟
انواع فرش شامل فرشهای پوستی، ابوسون، بسارابی، قیطانی، Flokati، گلیم، قلاب بافی، پارچهای، بافته شده از تکه پارچههای کهنه، ساوونری، تبتی و فرشهای شرقی مانند فرشهای ایرانی، هندی، چینی، قفقازی و ترکی میباشند. هر یک از این فرشها با توجه به طرح، رنگ، جنس و بافت، جلوه خاصی به فضای خانه میبخشند و میتوانند در اتاق خواب، نشیمن یا حتی بهعنوان تزئین دیواری استفاده شوند.
۲. انتخاب فرش مناسب بر اساس کاربرد چگونه است؟
در انواع فرش، فرشهای پرزدار مانند ساوونری و ابوسون برای فضاهای کم رفت و آمد و فرشهای سبک و نازک مانند Flokati، گلیم و تکه پارچهای برای فضاهای پر رفت و آمد یا اتاق خواب توصیه میشوند.
۳. فرش عتیقه چیست و چگونه ارزش آن تعیین میشود؟
فرش عتیقه به فرشی گفته میشود که حداقل ۱۰۰ سال قدمت داشته باشد، هرچند فرشهای با قدمت حدود ۹۰ سال نیز ممکن است عتیقه محسوب شوند. فرشهای نیمه عتیقه بین ۴۰ تا ۷۰ سال عمر دارند. ارزش فرش عتیقه با گذشت زمان افزایش مییابد و قبل از خرید باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد.
۴. تفاوت فرشهای ماشینی و دستباف در انواع فرش چیست؟
فرشهای دستباف از هنر دست ساخته شده و ارزش بیشتری دارند، در حالی که فرشهای ماشینی با دستگاههای صنعتی تولید میشوند و قیمت مناسبتری دارند. انتخاب بین این انواع فرش به بودجه، کاربرد و سبک دکوراسیون خانه بستگی دارد.
۵. کدام انواع فرش برای دکوراسیون مدرن مناسب هستند؟
در میان انواع فرش، فرشهای پوستی، Flokati، گلیم و فرشهای تبتی با طرح ساده و رنگ روشن برای دکوراسیون مدرن بسیار مناسب هستند و به فضا حس گرما و صمیمیت میبخشند.
۶. انواع فرش های شرقی شامل چه فرشهایی میشوند؟
فرشهای شرقی شامل فرشهای ایرانی، هندی، چینی، قفقازی و ترکی هستند. این فرشها با طرحهای سنتی و رنگهای متنوع، جلوهای هنری و با دوام بالا دارند و برای سبکهای سنتی و مدرن دکوراسیون مناسب میباشند.
۷. انواع فرش ایرانی شامل چه شهرها و سبکهایی هستند؟
انواع فرش ایرانی شامل فرشهای تبریز، هریز، سلطان آباد، بختیاری، کرمان، بیجار، فراغان، ساروک، سنه و سراپی هستند. این فرشها با دوام بالا، طرحهای زیبا و رنگهای متنوع جلوهای هنری به هر فضای داخلی میبخشند.
۸. چگونه می‌توان در خانه از انواع فرش به بهترین شکل استفاده کرد؟
انتخاب درست انواع فرش با توجه به سبک دکوراسیون، اندازه فضا، رنگ‌ها و میزان رفت و آمد، جلوهای زیبا و صمیمی به خانه می‌بخشد و فضایی گرم و دنج ایجاد میکند.
۴. فرش عتیقه در میان انواع فرش چه ویژگیهایی دارد؟
فرش عتیقه یکی از ارزشمندترین انواع فرش است و معمولاً حداقل ۱۰۰ سال قدمت دارد. فرش عتیقه با گذشت زمان ارزش بیشتری پیدا میکند و قبل از خرید باید با دقت بررسی شود.